در یکی از پیاده‌راه‌های تاریخی تبریز به نام مقصودیه خانه‌ای دو طبقه از پشت دیوارهای کوتاه حیاط خودنمایی می‌کند، خانه‌ای که زمانی محل سکونت سید ابراهیم نیکدل یکی از سرمایه‌داران و تاجران معروف آن زمان بوده است. پیشه اصلی او واردات لوازم خانگی به خصوص دوربین و چرخ خیاطی بود که از ژاپن وارد می‌کرده است که هم اکنون تعدادی از این لوازم به معرض بازدید گذاشته شده‌اند. جالب است بدانید هنوز بعد از گذشت سالیان بسیار پسران و نوادگان این خانواده شغل خانوادگی خود را دنبال کردند و امروزه فروشگاه لوازم خانگی نیکدل یکی از قدیمی ترین فروشگاه‌ها در تبریز به شمار می‌رود.
سرانجام پس از اینکه نام این خانه در سال ۱۳۸۲ در لیست آثار ملی ایران ثبت شد، توسط شهرداری تبریز در سال ۱۳۹۱ خریداری شد و پس از بازسازی و مرمت درهای آن برای بازدید عموم گشوده شد.
معماری خانه نیکدل تبریز
برای ورود به خانه دو در طراحی شده است یکی درب اصلی که در کوچه قرار گرفته و رو به حیاط اصلی خانه باز می‌شود و دیگری در پیاده راه مقصودیه قرار دارد که رو به حیاط دیگر خانه باز می‌شود. اگر از درب اصلی وارد خانه نیکدل شوید در واقع به بخش بیرونی خانه وارد شده‌اید و با حیاطی بزرگ روبه‌ور می‌شوید که باغچه‌های آن به صورت چشم نوازی گل‌کاری شده است. در مرکز آن حوضی زیبا قرار گرفته است. در همین حیاط می‌توانید از تندیس ابراهیم نیکدل تبریزی دیدن کنید.
در بدو ورود به خانه ساختمانی دو طبقه توجه شما را جلب می‌کند که بی‌شباهت به دیگر خانه‌های تبریز مانند خانه بهنام گنجه‌ای نیست. ساختمان اصلی این خانه دارای پنجره‌های ارسی شکل است که با ظرافت به شیشه‌های رنگی مزین شدند. همچنین طاق‌های پیاپی دیده می‌شود که پیشانی آن‌ها با طرح‌های اسلیمی گچ‌کاری شده است و در انتها به ستون‌های بلندی می‌رسد که به خوبی سقف ایوان را نگه‌می دارد. همه این‌ها نشان می‌دهد با یک خانه قاجاری روبه رو هستیم.
در قسمتی از حیاط اصلی پله‌هایی شما را به سمت زیر زمین خانه هدایت می‌کند. این بخش از خانه با طاق‌های آجری، دیوارها و ستون‌هایش نیز از هنر دست معماران قاجاری به دور نمانده است و با گچ‌کاری‌های زیبا تزین شده است. معماری این بخش از خانه به دلیل وجود طاق‌های قوسی شکل و حوض‌خانه‌ای در وسط به گونه‌ای است که از گرمای تابستان به دور باشد تا مکان مناسبی برای سکونت اعضای خانه فراهم کند.
از آنجایی که این خانه در زمان قاجار ساخته شده، معماری آن نیز متاثر از همان دوران است و همانند خانه‌های دیگر این شهر دارای حیاط اندرونی و بیرونی، شاه‌نشین و چله نشین می‌باشد. با ورود به داخل ساختمان، تالار بزرگی به صورت مستطیل شکل وجود دارد که به آن تالار شاه نشین می‌گویند. در ضلع شرقی این تالار دو راهرو وجود دارد که به دو اتاق دیگر منتهی می‌شود و به آن اتاق چله نشین می‌گویند. معمار در ساخت با استفاده از سنگ‌های مرمر جلوه زیباتری به اتاق‌ها بخشیده است همچنین نقاشی‌هایی که در اتاق‌ها و تالارهای این خانه کشیده شده بسیار چشم نواز هستند.
زیبایی پنجره‌های رنگارنگ این خانه با عبور نور خورشید از آن دو چندان می‌شود تا فضای داخل خانه را برای مهمانانش رویایی‌تر کند. در گوشه گوشه این خانه گچ‌بری های زیبایی دیده می‌شود که برگرفته از طرح های اسلیمی است. اگرچه اوج زیبایی هنر آینه کاری را می‌توانید در خانه امیر نظام گروسی که تبدیل به موزه قاجار تبریز شده است را ببینید اما بازدید از آینه کاری خانه نیکدل نیز خالی از لطف نیست.
پس از بازدید از ساختمان اصلی می‌توانید توسط راهرویی که در سمت غرب ساختمان اصلی قرار گرفته به حیاط اندرونی دسترس داشته باشید و در آنجا از یک تنبی(تالار) کوچکتر از ساختمان اصلی و تعدادی اتاق که دورتادور حیاط قرار گرفته اند بازدید کنید.
بخش های مختلف خانه نیکدل تبریز
تالار و اتاق‌های این خانه همانند گالری و گنجینه‌ای ارزشمندی است تا لوازمی را که صاحب خانه شخصا از کشورهای دیگر وارد کرده است را به نمایش بگذارد. اکثر این وسایل را لوازم خانگی به خصوص چرخ خیاطی تشکیل می‌دهد اما در میان آن‌ها انواع دوربین عکاسی و لوازم مربوط به عکاسی مانند انواع فانوس‌ها که در تاریک خانه استفاده می‌شده است دیده می‌شود.
پس اگر علاقه مند به عکاسی هستید این خانه همانند بهشتی برای شماست زیرا در آن می‌توانید انواع دوربین‌های پایه را هم ببینید. علاوه بر این‌ها جعبه لوازم التحریر و ماشین‌حساب مربوط به دوران قاجار نیز در معرض دید قرار گرفته است.
.
.
.
✔️ #اخبار_فوری و آنلاین تبریز، ایران و جهان
کانال تلگرام پایگاه خبری تحلیلی سخن:
t.me/joinchat/AAAAAD-ffV7oEQR4u3wsqA
پیج اینستاگرام پایگاه خبری تحلیلی سخن:
https://www.instagram.com/sokhankhabar/
